Nafaka:

Hangi durumlarda nafakanın indirilmesi davasını açabilirim?

Nafakanın indirilmesi için nafaka alacaklısının veya nafaka borçlusunun mali durumunda değişikliklerin oluşması gerekmektedir. Örneğin nafaka alacaklısı eş işe başladı ise veya nafaka borçlusu işten çıkarıldı ise nafaka borçlusu nafaka indirim davası açabilir.

 

Aynı davada hem nafakanın kaldırılması hem indirilmesi istenebilir mi, ayrı ayrı mı dava açmalıyım?

Nafakanın kaldırılması ve indirilmesi talepleri aynı mahkeme önünde aynı davada tek dilekçede istenebilir. Bu durumda dilekçenizde öncelikle nafakanın kaldırılmasına bu mümkün olmazsa indirilmesine karar verilmesini talep etmelisiniz.

 

Asgari ücretle işe girdim eşim bana yoksulluk nafakasının kaldırılması davası açmış, nafaka kalkar mı?

Yargıtay uygulamalarına göre asgari ücretle çalışmak yoksulluğu ortadan kaldıran bir durum değildir, dolayısıyla nafaka tamamen ortadan kalkmaz. Ancak aldığınız ücretin nafaka miktarı ile birlikte ekonomik durumunuza etkisi mahkemece araştırılarak daha az bir nafaka takdiri yani nafakanın indirilmesi yoluna gidilebilir.

 

Nafakanın kaldırılması davalarında hangi deliller kullanılır?

Bu davada tanık başta olmak üzere her türlü delil kullanılabilir. Davanızı hangi sebebe dayanarak açıyorsanız ona uygun delillere başvurmalısınız. Örneğin davayı eşinizin başka biri ile evli gibi yaşaması sebebiyle açıyorsanız, bu durumu ispatlar nitelikte tanık beyanları, fotoğraflar, video kayıtları kullanmalısınız. Eşinizin yaşadığı evdeki komşularını, apartman yöneticisini vb. tanık olarak gösterebilirsiniz.

 

Nafakanın kaldırılması davası hangi mahkemede açılır?

Nafakanın kaldırılması davası nafaka alacaklısının yerleşim yeri aile mahkemesinde açılmalıdır.

 

Çocuğum için iştirak nafakası bağlandı, mahkemeden sonra çocuğum hastalandı ve uzun bir tedavi görmesi gerekiyor, nafakanın artırılması davasında ÜFE oranı mı uygulanır?

Bu durumda mahkemece ÜFE oranında değil, çocuğunuzun tedavi masrafları gözetilmek suretiyle takdir edilecek bir artırıma gidilecektir.

 

Tarafların ekonomik durumlarında olağanüstü değişiklikler olmadığı takdirde nafaka hangi oranda artırılıyor?

Bu halde, Yargıtay kararları doğrultusunda mahkemelerce nafaka artış oranı, TÜİK'in yayınladığı ÜFE (Üretici Fiyat Endeksi) artış oranına göre belirlenmektedir.

 

2 sene önce mahkemece yoksulluk nafakası olarak 500 liraya hükmedilmişti, ekonomik durumum aynı yine de nafakanın artırılması davası açabilir miyim?

Ekonomik durumunuzda bir değişiklik olmasa da yani bir işe girmeniz ya da daha yüksek bir ücret alma gibi bir hal gerçekleşmemiş olsa da, geçen iki sene içerisinde paranın alım gücünde azalma olmaktadır. Dolayısıyla nafakanın artırımı davası açabilirsiniz. Ancak nafaka borçlusu olan eski eşinizin varsa ekonomik durumundaki olumsuz değişiklikler de nafaka miktarının takdirin de göze alınacaktır.

 

Nafakanın artırılması davası ne zaman açılır?

Davanın açılması için ilk nafaka kararından sonra beklenmesi gereken bir süre yoktur, değişen şartlar karşısında nafaka miktarının artırılması gerektiğinde bu dava her zaman açılabilecektir.

 

Nafakanın artırılması davasını hangi mahkemede açacağım?

Nafaka davalarında yetkili mahkeme nafaka alacaklısının yerleşim yeri mahkemesi, görevli mahkeme ise aile mahkemesidir. Yaşadığınız yer aile mahkemesinde bu davayı açabilirsiniz.

 

Boşanma davasında eşim benden hem yüksek miktarda maddi manevi tazminat hem de nafaka istiyor, tazminat alırsa yoksul olmayacağına göre ayrıca nafaka ödemek zorunda mıyım?

Tazminat ve nafaka taleplerinin hukuksal dayanakları farklı olduğundan birini alanın diğerini alamayacağı ileri sürülemez. Bu nedenle, koşulları gerçekleştiyse yoksulluk nafakasına da hükmedilir.

 

Boşanma davası açacağım eşim bir işte çalışmıyor ama ailesi oldukça zengin, yoksulluk nafakası öder miyim?

Ailesi zengin de olsa yeterli ve düzenli bir geliri olmayan eşiniz lehine, diğer koşullar da gerçekleşirse, yoksulluk nafakasına hükmedilir.

 

Asgari ücretle çalışan bir bayanım, boşanma davasında yoksulluk nafakası isteyebilir miyim?

Yargıtay kararlarına göre, asgari ücretle bir işte çalışmak yoksulluk nafakasının reddi için gerekçe olmaz, ancak bu durum nafaka miktarının tespitinde esas alınır.

 

Boşanma davasında hiç kusurum olmadığı halde eşime yoksulluk nafakası ödemek zorunda kalır mıyım?

Yoksulluk nafakasında nafaka yükümlüsünün kusuru aranmaz. Eşiniz boşanmayla yoksulluğa düşecek ve kusuru sizden daha ağır değilse, sizin hiçbir kusurunuz olmasa bile nafaka koşulları gerçekleşmiş olur.

 

Yoksulluk nafakasında kusur durumları önemli midir?

Mahkemece yoksulluk nafakasına hükmedilirken kusur durumları gözetilir. Buna göre boşanmayla yoksulluğa düşecek ve kusuru daha ağır olmayan taraf yoksulluk nafakası alır.

 

Nafakayı ödeyemediğim için hakkımda hapis cezası çıktı, nafakayı şimdi ödersem yine de hapse girer miyim?

Nafakanın ödenmesi ile ceza kalkar, dolayısıyla hapse girmezsiniz. Ayrıca hapis cezası uygulanmaya başlamış olsa dahi nafaka borçlusu borcunu ödediği takdirde tahliye edilir.

 

Boşanma davası sonucunda mahkeme yoksulluk nafakasına hükmetti ama eşim aylardır nafaka ödemedi, ne yapmalıyım?

Nafakaya ilişkin kararlara uymayan eş hakkında üç aya kadar tazyik hapsi verilebilmektedir. Ancak bunun için öncelikle eşinizle ilgili bir icra takibi başlatmalısınız. İcra takibine ve borçluya ve varsa avukatına tebligat yapılmasına rağmen ödenmesi gereken sürede nafaka ödenmezse, icra takibini yaptığınız yerdeki icra mahkemesine şikayette bulunmalısınız.  Aylık nafakaya hükmedilmesi halinde icra emrinin tebliği ile şikayet tarihi arasında işlemiş en az bir aylık nafaka borcu bulunmalıdır.

 

Hapis cezası tüm nafaka çeşitleri için geçerli midir, tedbir nafakasında da şikayette bulunabilir miyim?

Evet, nafaka ister tedbir, ister iştirak isterse yoksulluk nafakası olsun, nafakanın ödenmemesi halinde şikayet üzerine 3 aya kadar tazyik hapsi cezası verilir.

 

Tazyik hapsi nedir?

İcra ve İflas Kanunu'nda yer alan hükümlere ilişkin olarak icra ceza mahkemeleri tarafından verilen hapis cezalarına tazyik hapsi denilmektedir.

 

Nafaka ödemeyen eşe ceza verilir mi?

Nafakaya ilişkin kararların gereğini yerine getirmeyen, yani nafakayı belirlenen sürelerde ödemeyen kişiye, şikayet üzerine, 3 aya kadar tazyik hapsi verilir.

 

Karım başka bir erkekle kaçtı ve bana boşanma davası açtı, tedbir nafakası ödemek zorunda mıyım?

Başka bir erkekle fiilen evliymiş gibi karı koca hayatı yaşayan, geçimi bu kişi tarafından sağlanan kadın lehine tedbir nafakasına hükmedilmez.

 

Mahkeme boşanma davası açan eşim lehine tedbir nafakası vermiş, ama aslında kusurlu olan o, nafakanın iptalini isteyebilir miyim?

Tedbir nafakası verilirken tarafların kusur durumu incelenmez, burada amaçlanan boşanma davası sırasında eşin ekonomik olarak zor duruma düşmesinin önüne geçilmesi için tedbir alınmasıdır, dolayısıyla nafakanın kaldırılmasına karar verilmez.

 

Tedbir nafakası ne zamandan itibaren verilir?

Tedbir nafakası davanın açıldığı tarihte hak edilir, dolayısıyla hakim tedbir nafakasına dava tarihinden itibaren hükmeder.  

 

Dava dilekçemde tedbir nafakası istemediğimi yazmıştım, ancak şimdi ekonomik durumum kötü, tedbir nafakası isteyebilir miyim?

Dava sonuçlanıncaya kadar, daha önce istemediğinizi beyan etmiş olsanız dahi, tedbir nafakası isteme hakkınız vardır. Ancak bu durumda tedbir nafakasına dava tarihinden itibaren değil, talepte bulunduğunuz tarihten itibaren karar verilecektir.

 

Dava dilekçemde tedbir nafakası istemeyi unutmuşum, artık tedbir nafakası isteyemeyecek miyim?

Boşanma veya ayrılık davası sırasında hakim, davanın devamı sürecinde gerekli tedbirleri kendiliğinden alır. Tedbir nafakası eşlerin geçimine ilişkin geçici önlemlerdendir. Dolayısıyla eğer koşulları varsa hakim tarafından kendiliğinden lehinize tedbir nafakasına hükmedilecektir.

 

Eşim çok yüksek miktarda nafaka talep ediyor. Kusurlu bulunmam halinde bu nafakayı ödemek zorunda kalacak mıyım?

Mahkeme nafaka takdiri yaparken kendisinden nafaka istenen eşin mali gücünü, sosyal ve ekonomik durumunu göz önünde bulundurur. Bu sebeple nafaka ödeyecek tarafa, ödemesi beklenemeyecek meblağda bir nafaka yükletilmesi genellikle söz konusu olmaz. Mahkemece belirlenen nafakanın fazla olduğunu düşünüyorsanız bu kararı temyiz edebilirsiniz.

 

Çocuğumuz olmamasına rağmen nafaka alabilir miyim?

Nafaka çeşitlerinden olan yoksulluk ve tedbir nafakası çocuk olmasa bile zor durumda bulunan  eş tarafından  diğer eşten istenebilir. Yoksulluk nafakasında boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek taraf (boşanmada kusuru daha ağır olmamak koşulu ile) geçimi için diğer taraftan mali gücü oranında nafaka isteyebilir. Ayrıca,  boşanma davası açan eş ekonomik olarak zor durumda ise, mahkemece  dava süresi boyunca belli miktarda bir paranın tedbir nafakası olarak ödenmesine hükmedilir. Tedbir nafakası, mahkemece aksine bir hüküm verilmemişse, hüküm kesinleşinceye kadar devam eder. Tedbir nafakasına bir talep olmaksızın hakim tarafından re'sen karar verilebilecekken, yoksulluk nafakası için mutlaka talepte bulunulması gerekmektedir.

 

Nafaka dışında alabileceğim bir tazminat davası var mıdır?

Tazminat almak için nelerin mevcut olması gerekir?

Evlilik birliğinde tarafların mevcut veya beklenen menfaatler yönünden maddi yararları vardır. Taraflar, boşanmayla bu maddi olanaklardan yoksun kalırlar. 
İşte kusursuz veya daha az kusurlu olan tarafın, kusurlu diğer taraftan, boşanmayla evlilik birliği sona erdiğinden kendisinin mahrum kaldığı maddi olanakların karşılığı olarak maddi tazminat istemeye hakkı vardır.

Birçok boşanma davasında boşanmaya sebep olan olaylardan dolayı diğer tarafın kişilik hakları saldırıya uğrar. Örneğin aile içi şiddet uygulanması halinde şiddet eylemi boşanma sebebi olduğu gibi aynı zamanda şiddete uğrayan tarafın kişilik haklarını da ihlal eder niteliktedir. Kişilik hakları ihlal olan tarafın, kusurlu diğer taraftan manevi tazminat olarak uygun bir para istemeye hakkı vardır.

Nafaka miktarının artırılması veya indirilmesi istenebilir mi?

Tarafların mali durumlarının değişmesi veya hakkaniyetin gerektirdiği hallerde nafaka miktarının değiştirilmesi için dava açılabilir. Örneğin nafaka alacaklısı kadın daha önce bir işte çalışmıyorken yeni bir işe başladıysa nafaka borçlusu koca nafakanın indirilmesi için dava açabilir. Veya  geçen zaman içinde belirlenen nafakanın günün koşullarına göre yetersiz kalması, ihtiyaçların artması gibi sebeplerle nafaka alacaklısı kadın, nafaka borçlusu eski eşe  nafakanın artırılması talebiyle dava açabilir.

 

Nafaka neye göre belirlenir?

Nafaka miktarının tespitinde kesin bir sınır ya da kriter söz konusu değildir. Hakim somut olayın özelliklerine, tarafların sosyal ve ekonomik durumlarına göre takdir hakkını da kullanarak hakkaniyete göre nafaka miktarını tayin eder. Nafaka tayininde kendisinden nafaka istenen eşin mali gücü göz önüne alınır.

 

Yoksulluk nafakası hangi hallerde kalkar?

·         Nafaka alan eşin yeniden evlilik yapması

·         Eşlerden birinin ölmesi

Hallerinde kendiliğinden kalkar;

·         Nafaka alanın hasiyetsiz bir hayat sürmesi

·         Nafaka alanın yoksulluktan kurtulması

Nafaka alanın bir evlenme akdi olmaksızın fiilen karı koca gibi başka biriyle karı-koca hayatı yaşaması ( örn: imam nikahlı evlilik )

Bu nedenlerden birisinin varlığı halinde ise  nafaka yükümlüsü nafakanın kaldırılması davası açabilir.

Nafaka çeşitleri nelerdir? Kimler nafaka alabilir?

·         Tedbir nafakası: Hakim boşanmadan önce veya boşanma davası sırasında eş ve reşit olmayan çocuklar yararına nafakaya hükmedebilir.

·         Yoksulluk nafakası: Boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek taraf kusuru daha ağır olmamak koşuluyla geçimi için diğer taraftan mali gücü oranında süresiz olarak nafaka isteyebilir.

·         İştirak nafakası: Çocukların geleceğinin korunması-eğitimi-terbiyesi için boşanma kararından sonra velayeti kendisine verilmemiş olan eşin çocukları için vermesi gerekli olan bir nafaka çeşididir.

 

Nafaka çeşitleri nelerdir? Kimler nafaka alabilir?

·         Tedbir nafakası: Hakim boşanmadan önce veya boşanma davası sırasında eş ve reşit olmayan çocuklar yararına nafakaya hükmedebilir.

·         Yoksulluk nafakası: Boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek taraf kusuru daha ağır olmamak koşuluyla geçimi için diğer taraftan mali gücü oranında süresiz olarak nafaka isteyebilir.

·         İştirak nafakası: Çocukların geleceğinin korunması-eğitimi-terbiyesi için boşanma kararından sonra velayeti kendisine verilmemiş olan eşin çocukları için vermesi gerekli olan bir nafaka çeşididir.